TABAN GIDA 100 MİLYON DOLAR YATIRIM HEDEFİNDE

Önümüzdeki 3 yıllık süreçte 100 milyon dolar yatırım hedefleyen Taban Gıda, hamlelerini bir bir gerçekleştirmeye başladı. Çatı şirketi Vivalon AG’nin toplam 14 milyon dolarlık yatırımıyla 2 kuru yük gemisini filosuna ekleyen Taban Gıda, silo ve un fabrikası yatırımlarını gündemine aldı.

Türkiye’de yüzde 20 pazar payıyla buğday tedarik pazarında özel sektör lideri olan ve “Türkiye’nin 500 Büyük Şirketi” sıralamalarında ilk 200’de yer alan Taban Gıda yeni gemi alımı hamlesiyle Asya, Afrika, Avrupa ve Amerika pazarlarına yayılan tedarik zincirini güçlendirmeyi hedefliyor. Geçtiğimiz günlerde Taban Gıda’nın çatı şirketi Vivalon AG tarafından alınan 42.648 DWT’luk gemi alımına bir yenisi daha eklendi ve 5 milyon dolar yatırımla 7.550 DWT’luk ikinci gemi hububat ticareti için demir aldı. Dünya üzerinde 20’ye yakın ülkeye buğday başta olmak üzere tahıl, yem grubu ve yağlı tohum tedariki yapan Taban Gıda önümüzdeki 3 yıllık süreçte üretim, lojistik ve depolama alanında toplam 100 milyon dolar yatırım yaparak yurt içinde üstlendiği liderliği global pazarda da elde etmeyi hedefliyor.

Yurtiçinde yüzde 20 Pazar payı...

Hız, güven ve ihtiyaca yönelik ticaret anlayışı temel prensibiyle faaliyete başladığı 2016 yılını 37 milyon TL ciro ile tamamlayan Taban Gıda, geçen 5 yıllık kısa sürede 2,5 milyar TL ciroya ulaştı. Buğdayın 2020 cirosundaki payı yüzde 77'iyken bu oran 2021'de yüzde 89'a ulaşmış durumda. Geçtiğimiz yıl 1,5 milyon ton buğday ticareti yaparak yurtiçinde oyun kurucu olarak sektörü domine eden Taban Gıda’nın cirosunun yüzde 85'i Türkiye'de gerçekleşiyor. Yurtiçinde yüzde 20 pazar payıyla buğday tedarik pazarında özel sektör lideri olan markanın bu yıl için ciro hedefi 3 milyar TL. Taban Gıda önümüzdeki 3 yıllık süreçte tedarik zincirini destekleyecek üretim ve lojistik yatırımları ile buğday dışında soya ve ayçiçeği küspesi, arpa, mısır, buğday kepeği gibi yem hammaddeleri çeşitliğinin yer aldığı ürün grubunda da pazar payını yükseltme hedefinde. İhtiyaç ve talep odaklı transit ticaret gerçekleştiren Taban Gıda küresel iklim değişikliği, pandemi ve navlun krizi gibi global krizlerin oluşturduğu çeşitli riskleri ve fırsatları analiz ederek yeni yatırım hamleleri gerçekleştiriyor.

Gemi yatırımından sonra sırada silo yatırımı var...

Geçtiğimiz ay 9 milyon dolar yatırımla Japon yapımı 42.648 DWT'luk ilk kuru yük gemisini alan Taban Gıda’nın çatı şirketi Vivalon AG, ikinci gemisini de filosuna ekledi. İtalyan yapımı 7550 DWT’luk kuru yük gemisi için 5 milyon dolar yatırım yapan şirket navlun piyasasını gider olarak kontrol edebilmeyi, bunu gelir kalemine dönüştürüp, ticareti dengelemeyi planlıyor. “Bu yatırımları, taşıma maliyetlerini kontrol altına alma gerekliliği önem arz eden transit ticaret pazarında söz sahibi olabilmek için yaptık.” diyen Taban Gıda CEO’su Hasan Hacıhaliloğlu “Hacmimizi artırma stratejimize daha hızlı ulaşmayı hedefliyoruz. Çok kısa sürede 2 gemi alımı daha yapmayı planlıyoruz. Kazancımızı yatırıma yönlendiriyoruz, global oyuncu olmanın tek yolu bu.” dedi. Türkiye limanlarından ithal edilen buğdayın yüzde 15,7’sini üstlenen Taban Gıda, Türkiye ithalat ve ihracatında büyük öneme sahip limanlarda özellikle buğday ithalatında

Yüksek paya sahip. Taban Gıda Türkiye’de yüksek tonajlı ticaretin aktığı limanlardan Karasu’da %34, İskenderun’da %26, Bandırma’da %21, Tekirdağ’da %18, Samsun’da %14 oranında toplam ithalat hacminden pay alıyor.  Türkiye’nin birçok limanında yüksek depolama kapasiteli kiralamalar yapan Taban Gıda, 2 yıl içerisinde 100 bin tonluk depolama kapasitesine ulaşacak kendi silolarını kurma hedefinde.

Un fabrikası arayışı başladı.

Pandemi özellikle tarımsal emtiada ülkelerin stok tutma kapasitesini yukarılara taşıdı. Buğday geçtiğimiz yılın ve bu yılın kilit ürünü oldu. Üretimde ilk sırada olan Çin gibi ülkeler daha fazla stok yapmaya başladı.   Dünyada buğday üretiminde ilk 3’ü Çin, Hindistan ve Rusya paylaşıyor. Türkiye’nin ortalama üretimi ise 15 milyon ton. “Unda 2005'ten bu yana dünyada ihracatçı ülkeler arasında ilk sıralardayız.” diyen Taban Gıda CEO’su Hasan Hacıhaliloğlu “makarna ihracatında da sayılı ülkeler arasındayız. Son yıllarda bisküvi üretiminde de üst sıralara çıktık. Katma değerli üretim ve ihracat açısından Türkiye’nin bu başarısı son derece değerli. Eskiden ülke olarak buğday üretiminde kendi kendimize yetiyorduk, sadece ihracat yapmak için gerekli buğdayı dışarıdan alıyorduk. Şu anda ithalat şartı var. Önce hububatın ithal edilmesi sonra ihracat yapılması gerekiyor” dedi. Üretim hamlesi yapmayı da planları arasında ön sıralara yerleştiren Taban Gıda yurtiçi ve yurtdışında 1000 ton/gün kapasiteli bir un fabrikası yatırımı için fizibilite çalışmalarına başladı.

Pandemi döneminde buğday ürünlerine olan talep arttı.

Buğday, en temel besinlerin (unlu mamuller, makarna, irmik, bisküvi, bulgur) ham maddesi olması sebebiyle diğer tarımsal ürünlere göre daha fazla önem arz etmektedir. ABD Tarım Bakanlığı (USDA)’nın Haziran 2021/2022 üretim sezonu projeksiyonlarına göre 2,8 milyar ton olan dünya toplam tahıl üretiminin %28’ini buğday üretimi oluştururken 464 milyon ton olan dünya toplam tahıl ihracatının %41’ini de buğday ihracatı oluşturmaktadır.

Dünyada COVID-19 salgını sebebiyle dayanıklı kuru gıda ürünlerine talebin artması buğday ve ürünlerinin de tüketimini artırmıştır. Bu durum salgının etkilerinin görülmeye başlandığı 2019 yılında 219 $/ton olan kırmızı sert buğday (HRW) fiyatının 2021 beş aylık ortalamalara göre %30 yükselerek 284 $/ton’a yükselmesine yol açmıştır.  

Dünya Buğday Verileri (bin ton)
	2017/18	2018/19	2019/20	2020/21(*)	2021/22(**)	Değişim (%)
Alan (bin ha)	218.475	215.439	216.654	221.848	223.790	0,9
Verim (ton/ha)	3,49	3,40	3,53	3,50	3,53	0,9
Üretim	762.557	731.552	764.156	776.097	788.978	1,7
Tüketim	740.499	733.179	741.805	774.267	785.297	1,4
Yılsonu stokları	287.816	284.084	299.439	294.667	294.962	0,1
İthalat	184.046	174.053	187.880	193.046	199.036	3,1
İhracat	185.427	176.158	194.876	199.648	202.422	1,4
İhracat fiyatı ($/ton)	211	241	219	239	284	19
Kaynak:USDA (04.06.2021). */Tahmin, **/Projeksiyon, ***/FAO HRW(Hard Red Winter) ortalama ihraç fiyatları

Türkiye verilerine göre buğday yurt içi kullanımı 2019/20 dönemi itibariyle 20 milyon ton. Tüketimin %80’i gıda sektöründe, %11’i yem sanayisinde, %6’sı ise tohumluk olarak gerçekleşmektedir. Türkiye’nin buğday ve buğday ürünlerinde ihracat yaptığı ülkelerin başında Irak, Venezuela, Yemen ve Somali gelirken en fazla buğday ithalatı yaptığı ülke ithalatın %64,6’sını oluşturan Rusya’dır. Türkiye’de 2019/20 üretim sezonu itibariyle toplam buğday arzı içerisinde ithalatın payı %37’dir.

Türkiye Buğday Verileri (bin ton)
	2015/2016	2016/2017	2017/18	2018/19	2019/20	Değişim (%)
Alan (bin da)	78.669	76.719	76.689	72.993	68.463	-6,2
Verim (kg/da)	287	269	280	274	278	1,3
Üretim	22.600	20.600	21.500	20.000	19.000	-5
Tüketim	18.795	18.756	18.187	18.805	20.070	6,7
İthalat	4.110	4.586	6.110	6.468	10.793	66,9
İhracat	5.918	7.464	7.490	7.873	7.531	-4,4
Stok değişimi	753	-           2.167	750	-           1.311	1.148	-187,6
Kaynak:TÜİK (08.05.2021)

 

Çatı Şirket Vivalon AG hakkında:

İsviçre merkezli olarak 2019 yılında kurulan Vivalon AG, doğru pazar, doğru ürün ve talep doğrultusunda doğru fiyatlama yaparak global pazarlarda emtia ticaretine yönelik tedarik zincirini yönetiyor. Afrika, Asya, Amerika ve Avrupa’da 20’ye yakın ülkede faaliyet gösteren Vivalon AG tahıl ve yağlı tohum ticareti ile başladığı global pazarlarda büyüme stratejisi, çerçevesinde metal, enerji ve madencilik sektörleriyle iş alanını genişletmiş; ürün çeşitliliğini sürekli geliştirerek, müşteri talep ve beklentilerine göre doğru ürünü doğru pazarlardan tedarik ederek büyümeye, yeni ülkeleri rotasına eklemeye devam etmektedir.  Grup bünyesinde; iç pazarda buğday başta olmak üzere tahıl, yem grubu ve yağlı tohum tedariki yapan Taban Gıda, karayolu, denizyolu, havayolu, proje taşımacılığı, demiryolu ve kombine taşımacılık alanında faaliyet gösteren Lanes Lojistik ve gıda tedarikinde faaliyet gösteren Dubai merkezli Robigo Trade DMCC yer alıyor.